Roken: de gevaren

Van ademnood tot longkanker

Getty Images

Roken is verslavend en slecht voor uw gezondheid. Maar welke ziekten kunt u nou precies krijgen als u rookt? Een overzicht van de risico's.

Wist u dat u als roker gemiddeld zeven à tien jaar eerder doodgaat dan als niet-roker? Hoe meer u rookt, hoe jonger u ermee begint, en hoe dieper u inhaleert, hoe groter de kans dat u ernstig ziek wordt. Veel rokers negeren de gevaren in eerste instantie. De meest schadelijke effecten duiken immers pas na langere tijd op.

Longkanker

Bijna 90 procent van alle gevallen van longkanker is te wijten aan tabaksgebruik. Als u een sigaret rookt, inhaleert u daarmee teerdeeltjes en een groot aantal kankerverwekkende stoffen. Die tasten het slijmvlies van uw luchtwegen aan en zo kan er een tumor ontstaan.

Bij longkanker heeft u in een vroeg stadium nog maar weinig klachten. Daardoor wordt de ziekte vaak pas ontdekt als er al uitzaaiingen zijn en is de prognose meestal slecht. Ook als u passief meerookt in rokerige ruimten, maakt u een hogere kans op longkanker.

Chronische longaandoeningen

U heeft als roker niet alleen een verhoogde kans op longkanker, maar ook op een aantal andere longaandoeningen. Het gaat daarbij vooral om chronische bronchitis en longemfyseem, samen COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Diseases) genoemd.

Het begint vaak met een 'rokershoestje', waarbij u slijm ophoest. Daarnaast krijgt u last van kortademigheid en een piepende ademhaling. Eerst alleen bij zware inspanning, maar later mogelijk ook bij uw gewone dagelijkse bezigheden.

Extra slijm

Tabaksrook irriteert het slijmvlies, zodat het extra slijm gaat aanmaken. Daarnaast prikkelt de rook de spiertjes in de luchtwegen, die als gevolg samentrekken. Bij COPD zijn de longen eigenlijk permanent vernauwd en ontstoken. Doordat het aantal longblaasjes afneemt, krijgt u als COPD-patiënt te weinig zuurstof.

U kunt niet meer beter worden als u eenmaal COPD heeft. De beschadiging aan uw longen is permanent. U kunt er wel voor zorgen dat uw longen minder snel achteruit gaan, bijvoorbeeld door uw levensstijl aan te passen. Ook zijn er medicijnen zoals luchtwegverwijders. Zoek in ieder geval contact met een arts.

Hart- en vaatziekten

Sigarettenrook beschadigt de wanden van uw bloedvaten, waardoor vet, cholesterol en andere schadelijke stoffen zich kunnen ophopen. Zo slibben de bloedvaten langzaam dicht en stroomt het bloed minder goed door.

Veel rokers krijgen te maken met dit probleem. Het kan leiden tot allerlei hart- en vaatziekten. Denk aan een beroerte, hersenbloeding, trombose of een hartinfarct. Zeker als u als vrouw rookt en de pil slikt, loopt u een verhoogd risico.

Het goede nieuws: stoppen met roken vermindert meteen de kans op hart- en vaatziekten. Dat geldt ook voor verstokte rokers!

Roken en zwangerschap

Als u als vrouw rookt, duurt het normaal gesproken langer voordat u zwanger raakt. U bent namelijk zo'n 30 procent minder vruchtbaar dan een niet-rokende vrouw. Ook bij mannen heeft roken invloed op de vruchtbaarheid: het sperma van een roker is van slechtere kwaliteit en het telt minder zaadcellen.

De chemische stoffen die u via sigarettenrook inhaleert, komen tijdens de zwangerschap in het lichaam van de baby terecht. Dat zorgt er onder meer voor dat hij minder zuurstof binnenkrijgt en dat zijn hartje zwaarder belast wordt. Doorroken verhoogt de kans op een prematuur of een te laag geboortegewicht.

Andere gezondheidsrisico’s

Roken kan ook andere soorten kanker dan longkanker veroorzaken. Denk aan kanker van de mond, keel, maag, lever, nieren en baarmoeder. Tabaksgebruik vergroot bovendien de kans op maagzweren, allerlei soorten gezichtsstoornissen, tandvleesziekten en osteoporose (botontkalking). Minder ernstig, maar toch: uw huid veroudert sneller en u krijgt dus eerder en meer rimpels.

Auteur