In een recent artikel op Plusonline las ik over de legitieme portie: “dit is de helft van het 'normale' erfdeel. Normaal is (kort gezegd) dat wat u nalaat plus alles wat bij leven aan kinderen is geschonken, plus alles wat de laatste vijf jaar aan derden is geschonken." Ik meen onlangs gelezen te hebben, dat 'inbreng' van eerder geschonken bedragen tegenwoordig niet meer van toepassing is bij het bepalen van de omvang van een nalatenschap. Maar misschien heb ik het niet goed onthouden. Of zit het in deze situatie anders? Kunt u mij uitleggen hoe dit zit?
Voor wat betreft uw opmerking, dat inbreng in de nalatenschap van eerder geschonken bedragen tegenwoordig niet meer automatisch plaatsvindt, heeft u op zich gelijk. Als een schenker namelijk wil dat tijdens zijn/haar leven gedane schenkingen moeten worden ingebracht in de nalatenschap (“meetellen” bij de nalatenschap) dan moet dit sinds 2003 expliciet bij de schenking (of eventuele in een testament) worden vermeld.
In het door u aangehaalde stukje tekst uit het artikel gaat het echter over de berekening van de legitieme portie. Om deze legitieme portie te berekenen, wordt gerekend met de legitimaire massa en deze is niet gelijk aan de (waarde van de) nalatenschap.
Om deze legitimaire massa vast te stellen worden volgens de wettelijke bepalingen over de legitieme portie bij de nalatenschap opgeteld: schenkingen gedaan aan legitimarissen (meestal de kinderen) gedaan tijdens leven en schenkingen gedaan aan derden gedurende de laatste vijf jaar voor overlijden. De schenkingen worden daarbij NIET ingebracht in de nalatenschap maar deze tellen dus wel mee voor de berekening van de legitimaire massa en daardoor voor de berekening van de legitieme portie.
Uw verwarring is vermoedelijk ontstaan omdat gesproken wordt over de helft van het ‘normale’ erfdeel. Dit is formeel niet volledig juist, maar dit wordt eenvoudigheidshalve vaak wel zo in artikelen en andere minder formele stukken tekst opgenomen.
Om het juridisch helemaal goed te verwoorden had er wellicht beter kunnen staan dat de legitieme portie de helft bedraagt van het breukdeel dat een kind als erfgenaam volgens de wet zou toekomen, maal de waarde waarover de legitieme portie wordt berekend (de legitimaire massa). Zonder nadere uitleg maakt dit het vermoedelijk echter nog ingewikkelder.
N.B. Op de vordering/uitbetaling vanwege de legitieme portie moeten de door een legitimaris ontvangen schenkingen in mindering worden gebracht, evenals dat wat een legitimaris heeft geërfd of had kunnen erven.
N.B. Formeel (juridisch correct) moet overigens ook gesproken worden over giften en niet over schenkingen, die meetellen bij de berekening van de legitimaire massa.
