Een ‘netto’ legaat toekennen: hoe regel ik dit het best? 

Motoren
Getty Images

Ik ben ziek en daarom bezig met mijn testament. Ik wil mijn kinderen gewoon laten erven maar ik heb een heel erg goed vriend die ik mijn recent gekochte motor na wil laten. Wij zijn allebei gek op motoren maar hij heeft zich een dergelijke luxe nooit kunnen veroorloven en ik gun dat hem. Hoe kan ik dat het best doen?

Kan dit met een codicil? Is hij daar erfbelasting over verschuldigd? Zo ja, dan zal hij dat waarschijnlijk niet kunnen betalen. Hoe regel ik dit het best?

U kunt uw vriend in uw testament het best een legaat van uw motor toekennen. Anders dan bij bepaalde zaken uit de inboedel of een lijfsieraad is dit niet mogelijk in een codicil. En het lijkt me ook niet wenselijk om hem mede-erfgenaam (van de motor) te maken. Als legataris is hij slechts schuldeiser en mag hij zich verder niet met de afwikkeling van uw nalatenschap bemoeien. 

Na uw overlijden zal de executeur of zullen de erfgenamen/uw kinderen hem als legataris informeren en de motor aan hem afgeven. Omdat uw vriend een derde is voor de erfbelasting is hij hierover boven de vrijstelling van € 2.428 (2023) 30% erfbelasting verschuldigd, ik ga er tenminste vanuit dat de motor niet meer waard is dan €138.642 (eerste schijf 2023). Omdat u bang bent dat uw vriend deze erfbelasting niet kan betalen kunt u overwegen om hem het legaat vrij van rechten en kosten te laten verkrijgen. Daarmee wordt bedoeld dat het legaat ‘netto’ door de legataris wordt ontvangen.

De eventueel verschuldigde erfbelasting wordt dan uit de nalatenschap betaald net als de kosten die gemoeid zijn met het beschikbaar krijgen van het legaat. Bij dergelijke kosten kunt u denken aan bankkosten om geld over te schrijven naar bijvoorbeeld een buitenland bankrekening of de vervoerskosten van meubelstukken of schilderijen (en hoewel een gering bedrag: het overschrijven van de motor op de naam van de vriend). 

Door dit zo in uw testament op te nemen, kost het uw vriend geen geld om de motor uit uw nalatenschap te ontvangen.  

Bedenk echter dat het aanhouden van een motor ook geld kost. Ik kan natuurlijk niet in iemands portemonnee kijken maar als uw vermogen het toelaat, en u bovendien vindt dat u uw kinderen daarmee niets te kort doet, kunt u de vriend misschien ook nog een geldbedrag nalaten zodat hij in elk geval een aantal jaren ook de kosten van deze motor zal kunnen betalen. 

N.B. Hoewel uw kinderen er vermoedelijk geen problemen mee zullen hebben en zij uw testament bovendien gewoon moeten volgen, zou ik wel adviseren om het van tevoren met uw hen te bespreken. Zo voorkomt u teleurstellingen voor het geval een van hen ook interesse in de motor zou hebben. 

Mr. Nicole Goud
Mr. Nicole Goud

Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds een aantal jaar is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.

Auteur