Mijn ouders zijn nog redelijk gezond, maar maken zich toch zorgen over de eigen bijdrage zorg wanneer een van hen wordt opgenomen in een zorginstelling. Zijn er manieren om de eigen bijdrage te vermijden of te verlagen?
Sinds de eigen bijdrage zorg in 2013 weer werd ingevoerd, komt de vraag over het voorkomen van de eigen bijdrage weer vaker voorbij. Vooral mensen met wat meer vermogen (contant of in de eigen woning), hebben moeite met de greep die de eigen bijdrage uit het vermogen neemt. En dus zijn er manieren ‘bedacht’ om die eigen bijdrage te beperken.
Voordat ik daar nader op in ga, zal ik eerst in het kort aangeven hoe de eigen bijdrage bij opname in een zorginstelling berekend wordt. De eigen bijdrage, die het CAK berekent, is gebaseerd op het inkomen en - afhankelijk van dit inkomen - bovendien op de gegevens van het vermogen van twee jaar terug. Wordt iemand nu opgenomen dan wordt gerekend met het vermogen in box 3 van 1 januari 2022. Het is daarbij van belang te beseffen dat de eigen woning een box 1 bezit is en dus niet meetelt zolang het een box 1 woning is. Is het vermogen in box 3 op 1 januari 2022 hoger dan de vrijstelling (voor het CAK € 31.747) dan telt dit voor de berekening van de maximale eigen bijdrage voor 4% per jaar mee voor de vaststelling van de eigen bijdrage. Besparen op de eigen bijdrage zorg kunt u bereiken door enerzijds een bepaling in het testament op te nemen en anderzijds door bij opname van de langstlevende in een zorginstelling het vermogen weg te schenken.
Dat werkt kort samengevat als volgt: in veel testamenten is de wettelijke verdeling opgenomen, waarbij de kinderen een niet-opeisbare vordering in geld op de langstlevende ouder krijgen. Na het overlijden geeft de langstlevende echtgenoot/ouder bij de aangifte inkomstenbelasting alle bezit op en doen de vorderingen van de kinderen er niet toe. Door in het testament op te nemen dat de niet-opeisbare vordering opeisbaar wordt bij opname van de langstlevende ouder in een zorginstelling, wordt de vordering opeisbaar en ‘zichtbaar’ bij de aangifte inkomstenbelasting als schuld. De langstlevende echtgenoot heeft dan minder vermogen in box 3. Door de opeisbaarheid worden de vorderingen van de kinderen - ongeacht of deze uitgekeerd worden of niet - fiscaal als schuld zichtbaar en tellen ze niet mee bij het bezit voor de eigen bijdrage zorg. Wordt de langstlevende echtgenoot/ouder opgenomen in een zorginstelling dan kan deze zelf het vermogen boven de vrijstelling wegschenken of als er een levenstestament is, dat deze mogelijkheid biedt, kan de gevolmachtigde dit doen.
Omdat het CAK steeds met de gegevens van twee jaar terug rekent, is er ook twee jaar de tijd om bijvoorbeeld na een overlijden van de eerste ouder het huis te verkopen en vervolgens het vermogen weg te schenken. Rekent het CAK in het nieuwe kalenderjaar met een hoger vermogen dan dat er op 1 januari op de rekening staat, dan kan, nadat de beschikking is ontvangen, een peiljaarherziening worden aangevraagd.
Mr. Nicole Goud is fiscalist en jurist. Zij is ruim 15 jaar als belastingadviseur werkzaam geweest, heeft daarna een aantal jaren gewerkt binnen de advocatuur en als auteur bij een opleidingsbedrijf voor financiële dienstverlening op het gebied van o.a. erfrecht, familierecht, en het fiscale recht (erf- en schenkbelasting, inkomstenbelasting, bedrijfsopvolging). Ook heeft zij ervaring in de notariële boedelpraktijk. Sinds 2015 is zij eigenaar van Akto, uw erfcoach en meer (www.akto.nu) en houdt zij zich vooral bezig met alle juridische, fiscale en financiële aspecten die zien op de voorbereiding en de afwikkeling van nalatenschappen. Sinds 21 maart 2019 is zij ook RegisterExecuteur.
