''Mijn man en ik hebben in 1979 een testament laten opstellen. Dat was toen nodig vanwege een eigen huis en onze toen nog kleine kinderen waar we voor wilden zorgen, mocht ons iets overkomen. De eigen woning hebben we niet meer en de kinderen zijn al ruim volwassen. Hebben we het testament nog wel nodig?'' Juridisch/ fiscaal adviseur Nico van Scheijndel geeft antwoord.
Of u een testament nodig hebt, hangt van meer af dan een eigen woning en kleine kinderen. Ook wanneer, zoals bij u, de relatie met alle kinderen en aanhang goed is, hoeft een testament niet nutteloos te zijn. Misschien is uw oude testament wel aan een vernieuwing toe omdat er sinds 1979 veel veranderd is in het erfrecht.
Verschillende overwegingen
Overwegingen om uw testament te vernieuwen, kunnen onder meer zijn: het voorkomen van erfbelasting, uitsluiten van schoonfamilie en het benoemen van een executeur. Bij het voorkomen van erfbelasting kunt u denken aan bepaalde testamentvormen zoals het 'vruchtgebruiktestament' of 'tweetrapsmaking'. U kunt overwegen de kleinkinderen een legaat toe te kennen (kleinkinderen hebben net als kinderen een vrijstelling voor de erfbelasting van € 20.616 ,- in 2019) of om rente te vergoeden over de vordering die de kinderen op de langstlevende krijgen.
Harde en zachte uitsluiting
Uitsluiten van schoonfamilie, de zogenoemde uitsluitingsclausule, kunt u gebruiken om ervoor te zorgen dat bij een echtscheiding van een kind de nalatenschap en schenkingen niet in handen komen van de aanstaande ex; dat is de zachte uitsluiting. Die wordt alleen van kracht bij een echtscheiding en niet bij een overlijden. Ook kunt u voor een harde uitsluiting kiezen. Deze uitsluiting gaat verder en zorgt ervoor dat bij overlijden van het eigen kind de schenking of erfenis niet in de huwelijksgemeenschap valt. De aangetrouwde schoonzus of schoonzoon erft natuurlijk wel van de overleden partner, maar (de waarde van) uw schenkingen en uw eventuele erfenis vallen buiten die verdeling: ze gaan naar degene die u eventueel aanwijst in uw testament. Dat kunnen bijvoorbeeld de kleinkinderen zijn. Het benoemen van een executeur kan zinvol zijn om de kinderen niet te belasten met de afwikkeling. Wanneer er sprake is van een samengesteld gezin kan een executeur handig zijn om te zorgen dat het testament correct wordt uitgevoerd en om eventueel de spreekwoordelijke kooltjes uit het vuur halen.
Uw besluit
Mocht u besluiten dat u geen testament nodig heeft en om het testament bij de notaris door te laten halen, dan wordt uw nalatenschap volgens de wet afgewikkeld: de langstlevende erft dan alles en de kinderen krijgen een vordering op de langstlevende. Doet u niets, dan wordt de erfenis van u afgewikkeld volgens de bepalingen in het testament van 1979. Naar verwachting zal ook dat in uw geval niet veel problemen opleveren.
30 september 2019
Nico van Scheijndel werkt als juridisch/fiscaal adviseur voor onder andere de Plustelefoon. Daarnaast houdt hij zich met name bezig met de afwikkeling van nalatenschappen, als Register Executeur, boedelgevolmachtigde of adviseur vanuit zijn bedrijf Akto, uw erfcoach en meer www.akto.nu. Nico van Scheijndel is medeauteur van de almanak Erven en Schenken van Plus magazine.