Getty Images
Het hart- en vaatstelsel omvat het hart, de bloedvaten en het bloed. Bloed bestaat uit meerdere bestanddelen, waaronder rode bloedcellen, die zuurstof transporteren, witte bloedcellen, die infecties tegengaan, en bloedplaatjes, die helpen bij het laten stollen van bloed. Ook cholesterol en andere vetten circuleren in het bloed. Cholesterol kan zich in de loop der tijd afzetten op vaatwanden. Deze afzetting heet plaque en veroorzaakt een verharding van de vaatwanden en vernauwing van vaten.
Wanneer een bloedvat beschadigd is door de vorming van plaque, herstellen bloedplaatjes de schade in een proces van drie stappen, dat stollen heet. Om te beginnen hechten de bloedplaatjes zich aan de aangetaste vaatwand. Daarna geven ze stoffen af zoals adenosinedifosfaat (ADP). ADP bindt zich aan de bloedplaatjes en verandert ze zodanig dat ze het molecuul fibrinogeen aantrekken. Fibrinogeenmoleculen vormen de stof fibrine, die bloedplaatjes aan elkaar koppelt. Zo ontstaat een soort net waarin rode bloedcellen en bloedplaatjes zich ophopen en een stolsel vormen.
Dit stollen is een normaal onderdeel van het herstelproces. Soms is het aantal bloedplaatjes dat bij een reparatie betrokken is, te hoog. Dan kunnen zich ongewenste stolsels vormen. Die belemmeren de doorstroming van het bloed.
Tot de risicofactoren voor stolselvorming behoren ziekte van de kransslagader, zwaarlijvigheid, roken, genetische factoren, en herstel na een operatie.
Er bestaan medicijnen om de vorming van ongewenste stolsels tegen te gaan. Een van de middelen die oraal worden ingenomen, bindt zich aan ADP-receptoren, waardoor andere receptoren niet kunnen veranderen. Daardoor kan fibrinogeen geen bloedplaatjes koppelen en vormt zich geen stolsel. Bloed kan ongehinderd door de vaten blijven stromen.
Stollingwerende medicijnen voorkomen niet de vorming van plaque, waardoor atherosclerose, of aderverkalking wordt veroorzaakt. Voor de behandeling van deze aandoening kun je met je dokter het gebruik van cholesterolverlagende medicijnen of een verandering van eetgewoontes bespreken.
Zoals met alle geneesmiddelen kunnen ook hierbij bijwerkingen optreden. Een overmatig gebruik van stollingwerende medicijnen kan tot ernstige bloedingen leiden. Het is daarom belangrijk om het gebruik van deze medicijnen met de arts te bespreken.
