Jubelton schenken kan niet meer; wat kan nog wel?

Bankbiljetten euro
Getty Images

Tot 2023 was het mogelijk om (klein)kinderen iets meer dan een ton belastingvrij te schenken. Dat werd “een jubelton schenken” genoemd. Inmiddels zijn de regels veranderd en kan dit niet meer.

Schenken mag nog wel, maar je (klein)kind betaalt dan al vanaf een lager schenkbedrag belasting. Wat is er nog wel mogelijk? Vanaf welk bedrag komt de Belastingdienst om de hoek kijken? En wat zijn alternatieve mogelijkheden om een (klein)kind te helpen bij de aankoop van een woning?

Jubelton schenken kan niet meer, hoe zit dat?

Tot en met 31 december 2022 was het mogelijk om je (klein)kind voor een eigen woning eenmalig een bedrag van meer dan een ton te schenken. Daar hoefde de ontvanger dan geen schenkingsbelasting over te betalen. Voor deze schenking gold dus een verhoogde vrijstelling. In 2022 lag die vrijstelling op € 106.671. Iets meer dan een ton dus! Dit werd in de volksmond de “jubelton” genoemd.

Er kleefden wel een paar voorwaarden aan een jubelton schenken. Het ging bijvoorbeeld altijd om een schenking aan een (klein)kind tussen de 18 en 40 jaar of aan diens partner in die leeftijdscategorie. De ontvanger moest het geschonken bedrag gebruiken voor de aankoop of verbouwing van een eigen woning of om de hypotheek op de eigen woning mee af te lossen. Ook was het toegestaan om met de schenking de rechten van erfpacht, opstal of beklemming af te kopen.

In 2023 werd de schenkingsvrijstelling al flink verlaagd naar € 28.947 voor schenkingen voor een eigen huis. Op 1 januari 2024 is de verhoogde schenkingsvrijstelling voor een woning zelfs helemaal afgeschaft. Maar dat betekent niet dat een schenking voor een woning helemaal niet meer mogelijk is. Een schenking doen kan nog steeds. Alleen moet je kind er mogelijk wel belasting over betalen.

Waarom is de jubelton afgeschaft?

De jubelton is afgeschaft omdat deze volgens het kabinet ongelijkheid op de woningmarkt veroorzaakte. Starters met vermogende (groot)ouders hadden door de jubelton meer kans om een koopwoning te bemachtigen dan andere huizenzoekers. Met de jubelton werd vaak extra overboden, waardoor anderen minder kansen hadden om een huis te krijgen.

Hoeveel mag je in 2024 belastingvrij schenken?
Dat een jubelton schenken niet meer kan, betekent niet dat schenken helemaal niet meer mogelijk is. De belastingregels zijn alleen iets veranderd. In 2024 zijn dit de regels van de Belastingdienst voor belastingvrij schenken:

  • Ouders mogen een jaarlijkse vrijgestelde schenking doen aan hun kind (daaronder valt ook een stiefkind of pleegkind). Die schenking is vrij besteedbaar. De jaarlijkse schenking is in 2024 vrijgesteld tot € 6.633.
  • Als de ontvanger niet je kind (of stief- of pleegkind) is, dan is het vrijgestelde jaarlijkse schenkbedrag in 2024 € 2.658. 
  • Verder mag je aan een kind tussen de 18 en 40 jaar (of aan je kind met een partner in die leeftijdsklasse) eenmalig een hoger bedrag schenken dat is vrijgesteld van belasting. Dit mag je maar één keer in iemands leven doen. Het vrijgestelde.
  • Ook geldt een eenmalige verhoogde vrijstelling als je je kind geld schenkt voor een dure studie. Dan is een schenking tot € 66.268 vrijgesteld van belasting.

Voor de schenkingsvrijstelling gelden wel altijd een aantal voorwaarden. Die vind je terug op de website van de Belastingdienst. Zo is het kind verplicht om bij een verhoogde vrijstelling aangifte schenkbelasting te doen in het jaar dat je de schenking hebt gedaan.

Dus hoeveel kan ik in 2024 schenken voor een woning?

Een jubelton schenken voor de woning van je kind kan niet meer. Je kunt wel nog steeds een ton of meer schenken aan je kind. Maar houd er rekening mee dat je kind daar dan schenkbelasting over moet afdragen. Je kunt er ook voor kiezen om een ton te schenken plus het bedrag aan schenkbelasting dat je kind moet betalen. Dan heeft je kind alsnog € 100.000 beschikbaar.

Wil je van een schenkingsvrijstelling gebruikmaken? Dan kun je je kind in 2024 een bedrag van € 31.813 belastingvrij schenken. Hij of zij kan het geschonken bedrag dan bijvoorbeeld gebruiken om een woning mee te kopen of te verbouwen. Dit is wel alleen mogelijk als je aan de voorwaarden voldoet voor de eenmalig verhoogde schenking. Zo is het hiervoor belangrijk dat je kind (of diens partner) tussen de 18 en 40 jaar oud is en deze schenking niet eerder heeft ontvangen.

Voldoet je kind niet aan de voorwaarden voor de eenmalige schenkingsvrijstelling? Dan kun je gebruikmaken van de jaarlijks vrijgestelde schenking. Je mag dan in 2024 € 6.633 belastingvrij schenken. Dit is een jaarlijks terugkerende vrijstelling. Dus volgend jaar en het jaar daarna mag je in principe eenzelfde schenking doen.

Wat zijn de alternatieven voor een jubelton schenken?

In plaats van een schenking doen, zijn er ook andere mogelijkheden om je (klein)kind te helpen bij de aankoop van een woning. De belangrijkste zijn:

  • Je kunt (bijvoorbeeld van je overwaarde) zelf een huis kopen en dat aan je kind verhuren. Eventueel kun je de betaalde huur dan aan het eind van het jaar als een schenking teruggeven aan je kind. Dan woont je kind gratis in het huis. 
  • Je kunt een familiehypotheek aanbieden. Dat betekent dat niet de bank de verstrekker van de hypotheek is, maar dat jij als familielid de hypotheek aanbiedt. Je moet wel samen afspraken maken, bijvoorbeeld over de rente, hypotheekvorm en looptijd. Leg die afspraken altijd op papier vast. Houd ook rekening met de geldende regels. Zo moet de rente die je rekent wel marktconform zijn. Ook in dit geval geldt trouwens dat je de betaalde rente van je kind deels of volledig kunt terugschenken (in de vorm van de jaarlijkse belastingvrije schenking van maximaal € 6.633).

Houd er rekening mee dat aan beide constructies haken en ogen zitten. Zo moet je over een tweede woning (zoals het huis dat je voor je kind koopt) vermogensbelasting betalen. Deze woning valt namelijk in box 3. Dat maakt het fiscaal vaak minder aantrekkelijk om voor zo’n constructie te kiezen.

Dus: wat te doen nu een jubelton schenken niet meer kan?

De meest gebruikelijke optie is om alsnog een bedrag te schenken aan de (klein)kinderen, maar dan volgens de nieuwe regels. Je kunt zelf bepalen of je méér dan de vrijstellingsgrens schenkt, met schenkingsbelasting tot gevolg, of dat je gebruikmaakt van de eenmalige vrijstelling van € 31.813.

Daarnaast kun je je verdiepen in alternatieve constructies, zoals een woning kopen en verhuren aan je kind of een familiehypotheek aanbieden. Overleg over die laatste twee constructies wel altijd met een financieel adviseur. Die kan je precies laten weten waar jij financieel en fiscaal goed aan doet.

Auteur