Cardioloog Janneke Wittekoek: 'Stop met diëten en start met gezond eten'
Tegenwoordig is er - vooral online - veel informatie te vinden over een gezonde leefstijl en voeding. De een na de andere niet onderbouwde hype komt voorbij. Voor consumenten is het steeds moeilijker om onderscheid te maken tussen zin en onzin. Daarom vragen we in deze rubriek: wat eet de expert zelf? Deze keer cardioloog, gezondheidswetenschapper en oprichtster van de HeartLife Klinieken Janneke Wittekoek.
1. Welke producten ontbreken nooit in je voorraadkast?
"Lijnzaad, mayonaise, tonijn, blikjes groenten (biet overheerst!) en volkorencrackers. Daar zou ik op kunnen overleven!"
2. Welke producten zou je bij jou in de kast nooit aantreffen?
"Snoep en koekjes uit de fabriek!"
3. Welke voedingsmiddelen eet je regelmatig om gezond en fit te blijven?
"Spinazie, rode biet, walnoten, olijfolie, amandelmelk, lijnzaad, blauwe bessen, zonnebloempitten, kaneel, sinaasappel, gember. Alles wat hier staat, gooi ik dagelijks in verschillende combinaties in mijn blender en dat is dan mijn ontbijt of lunch."
4. Eet je weleens iets wat minder gezond is? Heb je een guilty pleasure?
"Een wit bolletje met knakworst, heerlijk. Of boterkoek, patat, pizza, bitterballen, brownies, (Franse) kaas en zo kan ik nog wel even doorgaan. Maar als ik calorierijk en minder gezond eet, dan let ik wel op de hoeveelheden. Bitterballen bij de borrel of een kaasplankje? Dan eet ik daarna geen hele avondmaaltijd maar een kop soep. Een boterkoek of brownie bij de koffie? Dan geen lunch, maar dan compenseer ik met een hele gezonde smoothie later in de middag."
5. Hoe zorg je er in een drukke of stressvolle periode voor om toch gezond te eten?
"Door vooral te letten op de hoeveelheden die je eet. Ik ben altijd aan het minderen. Ik probeer zo min mogelijk slechte dingen in huis te halen en zorg ervoor dat er vooral gezonde dingen in huis zijn, zoals snoepgroenten en volkorenbrood. Een eitje is ook zo gebakken."
Let vooral op de hoeveelheden die je eet en zorg ervoor dat je gezonde voeding in huis hebt
6. Wat is een hardnekkige fabel op het gebied van voeding wat echt niet gezond is voor je hart?
"Dat je rustig veel vet mag eten. Het mist hier vaak de nuance en dan kan het fout gaan. Meervoudig onverzadigd (olijfolie) vet is prima. Maar de transvetten zijn 'gif'! De verzadigde vetten verhogen je LDL-cholesterol en zijn dus niet goed voor je hart op de lange termijn. En oja, kokosolie! Kokosolie bestaat voor 80 procent uit verzadigd vet, een absolute no-go als je moet werken aan een hoog cholesterol."
7. Wat is je motto als het over gezonde voeding gaat?
"Stop met diëten en start met gezond eten!"
8. Wat zou je iedereen als advies mee willen geven als het gaat om gezonde leefstijl en voeding?
"Als het om voeding gaat, dan gaat het om balans. Zorg dat je je lichaam voedt en niet vult. Eet voedingsmiddelen binnen elke voedingsgroep: veel groenten en fruit, volle granen, magere eiwitbronnen (zoals vis, gevogelte, bonen en noten), en beperkte hoeveelheden verzadigde vetten, zout en toegevoegde suikers. Het draait allemaal om variatie, matigen en evenwicht. Kies vooral voor onbewerkte of minimaal bewerkte voedingsmiddelen en zorg voor voldoende hydratatie met water. Het is ook belangrijk om te luisteren naar je lichaam en te eten naar behoefte. 'Mindful eating' noem ik dat en blijf altijd blijven letten op portiegrootte en hoeveelheden. De helft is ook genoeg!"
Cardioloog Janneke Wittekoek richtte in 2013 HeartLife Klinieken in Utrecht op. Deze richt zich op de preventie en behandeling van hart- en vaatziekten, met speciale aandacht voor vrouwen. Ook werkt ze mee aan het TikTok-account Dokters Vandaag, een initiatief van medisch specialisten om desinformatie op social media tegen te gaan. Recent verscheen haar nieuwste boek en volledig geactualiseerde boek: ‘Het Vrouwenhart: Het handboek over jouw hartgezondheid'.
